در این مطلب قصد معرفی جاذبه های گردشگری جیرفت را داریم.
جیرفت، یکی از شهرهای جنوبی استان کرمان می باشد ، که در فاصله 235 کیلومتری شهر کرمان قرار گرفته است . این شهر گرچه در منطقه کویری واقع شده است اما دارای زمستانهای برفی می باشد .
در منطقه « هلیل رود » مورخان و باستان شناسان ایرانی ، با انجام حفاری‌ها و کشف چندین اثر باستانی از جمله سنگ های صابونی و مجسمه بتی ، نظریه « شهر دقیانوس » و « کنار صندل » را به اثبات رسانیدند . این کشف به ثبت ملی نیز رسیده است و به جهان و جهانیان اثبات شد که فقط « بین‌النهرین » ، مهد تمدن خاورمیانه نیست ، بلکه کشور ایران و سرزمین جیرفت نیز مهد تمدن بوده است .
گفتنی است بر طبق نظریه شهر دقیانوس ، باستان شناسان بر این اعتقاد هستند شهری در مجاورت هلیل رود و در مساحتی در حدود ۴۰۰ کیلومتر مربع ، وجود داشته است که تمدن آن کهن تر از تمدن بابل و بین النهرین بوده است . خوشبختانه این نظریه با کشف آثار تاریخی اثبات شد و اکنون جیرفت ، عنوان نخستین تمدن در خاورمیانه را کسب کرده است .
نامگذاری جیرفت :
روایات گوناگونی برای علت نامگذاری جیرفت وجود دارد . گروهی بر این اعتقاد هستند که کلمه « جیر » به معنای پست و پایین و کلمه « افت » نیز در لغت به معنای « افتاده » می باشد . بنابراین جیرفت در کل به معنای « جلگه پست و آبرفتی » است . برخی دیگر نیز معتقدند که « جی » مخفف کلمه « جوی آب » است . « رفت » نیز به معنای « روییدن و پاک کردن » می باشد و از فعل ماضی « رفتن » گرفته شده است . در گذشته ، این شهر بر اثر سیل عظیمی به طور کامل از بین رفت و از این رو به « جی رفت » و سپس به « جیرفت » معروف شده است .
اماکن دیدنی جیرفت :
1- مسجد شهر قدیم جیرفت ( دقیانوس ) :
یکی از آثار تاریخی و ارزشمند ایران در اطراف رودخانه « هلیل رود » و در شهر « دقیانوس » ، قرار گرفته است که یکی از شاهکارهای هنر معماری ایرانی محسوب می گردد . این سازه که معروف به « مسجد شهر قدیم جیرفت » می باشد ، قدمتی بالغ بر 1200 سال داشته و قدیمی ترین مسجد جهان اسلام محسوب می گردد . طبق اسناد و مدارک تاریخی ، مسجد « شهر دقیانوس » در دهه سوم هجری قمری ( دوران صفاری ) و به دستور « عمرولیث » بنا شده است . شایان ذکر است که وسعت این مسجد ، درحدود 6 هزار متر مربع بوده و نزدیک به 200 سال از آن استفاده می شده است .
2 – قلعه سموران جیرفت :
« قلعه سموران » ، یکی دیگر از آثار تاریخی کشورمان می باشد که در فاصله 60 کیلومتری شرق شهرستان جیرفت و در نزدیکی روستای « رود فرق » قرار گرفته است . این بنای باستانی بر بلندای کوهی واقع شده و از سنگ های مرمرین که بیشتر به رنگ قرمز متمایل هستند تشکیل شده است . استحکامات این دژ دفاعی برای جلوگیری از حملات دشمنان بسیارقابل توجه است . این قلغعه دارای 2 دروازه در ضلع جنوبی قلعه و 12 برج دیده بانی می باشد . طول قلعه در حدود 1000 متر و عرض آن نیز در حدود 150 متر است .
3 – دریاچه سد جیرفت :
« دریاچه سد جیرفت » ، در فاصله 40 کیلومتری شمال غربی شهرستان جیرفت قرار دارد . این دریاچه پرحجم ترین دریاچه موجود در استان کرمان است و قابلیت ذخیره سازی حدود 400 میلیون متر مکعب آب شیرین را داراست . سد جیرفت بر روی رودخانه هلیل رود ، بر دامنه کوه‌های زاگرس احداث شده و در بهمن 1370 هجری شمسی ، به بهره برداری رسیده است .
4- روستای دلفارد جیرفت :
« روستای دلفارد » ، روستایی ییلاقی است که دارای آبشارها ، باغ ها ، رودخانه ها ، کوه‌ها و ارتفاعات زیبایی می باشد . این روستا یکی از پرتردد ترین روستاهای شهرستان جیرفت محسوب می گردد که علاوه بر آبشار زیبای دلفارد ، دارای درختان میوه متنوعی همچون پرتقال ، لیمو ، خرما ، گردو و زردآلو می باشد .
5- محوطه باستان شناسی کنارصندل :
« محوطه باستان شناسی کنارصندل » یا همان « روستای کنارصندل » در فاصله ۵ کیلومتری غرب شهرستان عنبرآباد و نیز ۳۰ کیلومتری جنوب شهرستان جیرفت واقع شده است . در کاوش‌های انجام شده در منطقه به سرپرستی « یوسف مجیدزاده » ، پرده از تمدن کهن و فرهنگ غنی این سرزمین برداشته شد . بازدید از این منطقه برای گردشگران بسیار جذاب است .
6 – آرامگاه سالار رضا :
« مقبره سالار رضا » ، در روستای « گرم سالار رضا » از توابع شهرستان جیرفت واقه شده است . این سازه که مقبره‌ای تاریخی و متعلق به دوران حکومت صوفیان می باشد متعلق به یکی از خان‌های این منطقه از ایران بوده است .
7- موزه جیرفت :
در « موزه جیرفت » می توان اشیایی همچون پیکره جانوران و انسان های ساخته شده از سنگ صابونی ، سردیس و تندیس انسان و جانوران ساخته شده از سنگ مرمر ، اشیای کوچک ساخته شده از سنگ لاجورد ، سفال‌هایی با قدمتی بالغ بر اواخر هزاره چهارم و سوم پیش از میلاد مسیح ( در دو نوع ساده و نقش دار ) ، ظروف سنگی متعلق به دوران هزاره سوم پیش از میلاد و … را مشاهده نمود .
8– آرامگاه میر حیدر مهنی :
« آرامگاه امیرحیدر » یکی دیگر از آثار تاریخی در روستای « دولت آباد اسفندقه » در شهرستان جیرفت می باشد . این بنای کهن متعلق به دوران حکومت صفویان بوده و شامل گنبدی دو پوشه ، تعدادی طاق نما ، چندین راهرو و ایوان‌هایی دو طبقه می باشد . با استفاده از آجر ، نمای بیرونی آرامگاه ساخته و تزئین شده است و درون بنا با کتیبه های نستعلیق و همچنین خط نسخ ، مزین گشته است .
آرامگاه میر حیدر مهنی
9– غار شعیب :
« غار شعیب » در منطقه « مارون » در ۱۸ کیلومتری شهرستان جیرفت واقع شده است . مردم محلی در مورد این پدیده طبیعی معتقدند که این غار همان غار « اصحاب کهف » است . برخی دیگر از ساکنین نیز مدعی هستند که در نزدیکی این غار ، عارفی به نام « شعیب » زندگی می کرده و سال ها در درون این غار به عبادت مشغول بوده است.
غار شعیب
دیگر اماکن گردشگری جیرفت :
دیگر اماکن گردشگری و دیدنی شهرستان جیرفت عبارتند از : آبشار سرنکوه ، روستای زیبای ساغری ، آبشار دره ده والی ، آبشار دره گلم دخترکش ، ییلاقات در بهشت ( درهزار ) ، روستای دریاچه ، روستای رمون ، روستای انجیرسیاه ، روستای گروه ، روستای سرمشک و روستای گراغان .
