مسجد نصیرالملک شیراز
وقتی حرف از جاهای دیدنی شیراز باشد، اول یاد بازار وکیل و باغ ارم می‌افتید که خیلی معروفند. اما نکند بازدید از مسجد نصیرالملک را فراموش کنید که تجربه بی‌نظیری‌ست. در ایران مسجدهای تاریخی زیادی وجود دارد که احتمالا خودشان یا عکس‌شان را دیده‌اید، مثل مسجد کبود تبریز، مسجدهای تاریخی اصفهان یا مسجد وکیل.
اما مسجد نصیرالملک شیراز تصور شما را از ساختمان مسجد تغییر می‌دهد. این بنا که به مسجد صورتی هم شناخته شده، پر است از کاشی‌های صورتی و شیشه‌هایی که جشنی از نور به‌پا می‌کنند.
مسجد نصیرالملک کجاست؟
مسجد صورتی ایران را در شهر بهارنارنج، در جنوب خیابان لطفعلی خان زند، کوچه نصیرالملک پیدا می‌کنید، جایی که به محله گود عربان معروف است. این بنا یکی از دیدنی‌های شیراز است که لحظه‌های خوب بازدید از آن تا زنده‌اید در ذهن‌تان می‌ماند.
از تاریخچه این مسجد چه می‌دانید؟
نصیرالملک لقب میرزا حسن علی خان، حاکم فارس، بوده که در ۱۲۵۵ خورشیدی دستور ساخت مسجد را داد. او از خانواده سرشناس قوام شیرازی و پسر قوام‌الملک بود.
نصیرالملک همان‌طور که از اسمش می‌شود فهمید، از طبقه اشراف بود. مردم او را به‌عنوان حاکمی عادل می‌شناختند که بخش زیادی از املاکش را به خیریه اختصاص داد. جالب است بدانید نوادگان نصیرالملک هم درآمد امروز این مسجد را برای امور خیریه هزینه می‌کنند.
نخستین خشت بنای مسجد نصیرالملک شیراز در سال ۱۲۹۳ و به دستور حاکم وقت فارس، میرزا حسن علی خان (که به نصیرالملک شهرت دارد) نهاده شد. میرزا حسن علی خان همانند بسیاری از حاکمان آن زمان، می‌خواست پیش از مرگش اثری ماندگار از خود به یادگار گذارد که نام او را برای همیشه در تاریخ کشورمان زنده نگه دارد. به همین منظور به دو تن از معماران برجسته و صاحب نام ایرانی دستور داد که در ساخت مسجدی شکوهمند با یکدیگر همکاری کرده و اثری جاودانه خلق کنند.
این دو معمار که به میرزا رضا کاشی گر و حاج محمد حسن معمار شهرت داشتند، در ساخت بنای مسجد نصیرالملک شیراز از هیچ کوششی دریغ نکردند و پس از ۱۲ سال کار و تلاش، این اثر ارزشمند هنری و تاریخی را آفریدند. با وجود اینکه مسجد نصیرالملک شیراز در آن زمان (سال ۱۳۰۴ ) از تمام مساجد شیراز زیباتر بود، اما چیزی کم داشت؛ چیزی که این مسجد را از سایر مساجد کشورمان متفاوت سازد و در آن روح و جان هنر اصیل ایرانی را بدمد.
معماری مسجد نصیرالملک شیراز
مسجد نصیرالملک شیراز از دو ایوان شمالی و جنوبی تشکیل شده است که ایوان شمالی آن از نظر زیبایی و طراحی بسیار شکیل تر و جذاب از ایوان جنوبی کار شده و ایوان جنوبی صرفا برای قرینه سازی طراحی گشته است. در ایوان شمالی این مسجد دو شبستان مختلف شرقی و غربی احداث گردیده که هر کدام با کاربردی متفاوت در فاصله نسبتا کمی از یکدیگر قرار گرفته اند. در حین ورود به این مسجد با درب چوبی بزرگی روبرو خواهید شد که از قابی مستحکم و سنگی، مزین به تزئینات اسلیمی تشکیل شده است. بر فراز قاب مرمرین درب چوبی مسجد نصیرالملک شیراز، شعری دو بیتی از شوریده شیرازی همراه با اطلاعاتی از قبیل نام سازنده مسجد و تاریخ اتمام ساخت آن نوشته شده است.
کاشی کاری ها و مقرنس کاری های زیبا و پیچیده این بنا از همین نقطه آغاز می گردد و شما را در سفری شگفت انگیز به دل خود، به جایی که نقش و نگارهای کاشی های آبی و صورتی دلربایی می کنند، می برد. پس از عبور از پیچ ۹۰ درجه هشتی، وارد راهروی خواهید شد که با فضای تاریک خود چشمان شما را برای رونمایی از زیباترین بخش بنای مسجد آماده می سازد. منظره شگفت انگیز و خیره کننده ای که در انتهای راهرویی تاریک انتظار شما را می کشد، حیاط است نورانی و درخشان؛ حیاطی چهارگوش با فضایی رویایی و دلنشین که در مرکز آن حوضی زیبا، حوضی که با گلدان هایی رنگارنگ تزئین شده، قرار گرفته است.
