قَزوین یکی از بزرگترین و مهم ترین شهرهای ایران در غرب و مرکز استان قزوین است. این شهر در بلندای ۱٬۲۷۸ متری از سطح دریا واقع شدهاست. ریشه شهر قزوین متعلق به دوران ساسانیان است که به دستور شاپور رونق یافت. قزوین در زمان حکومت صفوی ۵۷ سال پایتخت ایران بوده و به همین دلیل دارای اماکن و موزههای تاریخی بسیاری است. که در یک سفر کوتاه نمیتوانید به همهشان سر بزنید. اگر قصد سفر به این شهر تاریخی را دارید با ما همراه باشید و با دیدنیترین جاذبههای تاریخی شهر قزوین آشنا شوید:
سازه های تاریخی این شهر داستانی جالب را برای همگان روایت می کنند و از تاریخ این مرز و بوم سخن می گویند. جاذبه های تاریخی و گردشگری شهر قزوین شما را متحیرخواهد کرد. قزوین رتبه اول آثار باستانی در ایران را دارند
آثار تاریخی شهر قزوین:
کاخ چهلستون:
شاید بتوان مهم ترین اثر تاریخی قزوین را کاخ چهلستون دانست که به ایده ی خیلی از افراد، نماد قزوین هم محسوب می شود. جالب است بدانید که کاخ چهلستون قزوین، هم نام کاخ چهلستون اصفهان است اما چندین دهه قبل تر از آن ساخته شده است. کاخ چهلستون قزوین هم در زمان شاه تهماسب صفوی ساخته شده است و امروزه به موزه تبدیل شده است. البته بخشی از آن هم شامل خوشنویسی است. این کاخ، در میدان آزادی و یا سبزه میدن قرار دارد و همه روزه از ساعت ۹ صبح تا ۸ بعدازظهر، باز است.
دروازه تهران قدیم:
دروازه تهران قدیم یا دروازه قدیم تهران، از زیباترین جاذبه های تاریخی قزوین است. این دروازه تاریخی در ورودی جنوب شرقی شهر قزوین است که جاده تهران، قزوین از آنجا وارد شهر قزوین میشده است. این دروازه از شهر قزوین در برابر حملات و دزدی و غارت شهرهای دیگر محافظت میکرده است. در آغاز، این دروازه در بیرون شهر ساخته شده بود، ولی هم اکنون به دلیل گسترش جمعیت، در درون شهر قزوین قرار دارد. دروازه تهران قدیم که قدمت آن به دوران قاجار باز میگردد، مزین به معماری زیبا و کاشیکاریهای دوران پادشاهی ناصرالدین شاه است.
مجموعه باغ صفوی:
مجموعه باغ صفوی یا دولتخانه صفوی از چندین بنای تاریخی تشکیل شده، ازجمله: سردر عالی قاپو، عمارت نادری، عمارت پهلوی، عمارت قاجاری، گراندهتل، کاخ چهلستون و چندین جاذبهی تاریخی و فرهنگی دیگر. در روزهای مختلف سال، نمایشگاههای دائمی و فصلی هم در قسمتهای مختلف این مجموعه برگزار میشوند.
این مجموعه که در فهرست آثار ملی کشورمان هم به ثبت رسیده، متشکل از بناهای مختلفی مربوط به دورهی صفویه، دورهی قاجار و دوره پهلوی است. با این حساب میتوان تاریخ حدود ۵۰۰ سال گذشتهی ایران را در این مجموعه یکجا تماشا کرد.
مجموعه باغ صفوی بین خیابان پیغمبریه، خیابان هلالاحمر و سبزهمیدان محصور شده و درِ ورودی اصلی آن هم در خیابان سپه است. بهترین مسیر برای تماشای این مجموعه، این است که خود را به خیابان سپه برسانید، از سردر عالی قاپو وارد شده، بناها و دیدنیهای آن را یکییکی تماشا کرده و گردش خود را در کاخ چهلستون به پایان برسانید.
اگر آنقدر فرصتتان کم است که نمیتوانید از همهی جاهای دیدنی قزوین بازدید کنید، اگر فقط چند ساعت را در این شهر میگذرانید، یا به هر دلیلی، فقط به یکی از جاهای دیدنی قزوین میتوانید سر بزنید، پیشنهاد میکنم بهسراغ این مجموعه بروید.
مسجد جامع قزوین:
در همام ابتدای کار باید بگویم که شما هم اکنون در یکی از کهن ترین مساجد ایران حضور دارید. مسجد جامع عتیق یا کبیر قزوین در ردیف بزرگترین مساجد ایرانی نیز قرار دارد. این بنای تاریخی بر روی یک آتشکده که از دوران ساسانیان بر جای مانده بود ساخته شده است.
بنای مسجد سال ها بعد در حمله مرگبار مغول ها آسیب دید اما مورد بازسازی قرار گرفت. در دوران صفوی و قاجار بازسازی های قابل توجهی در این مسجد اعمال شده است. مسجد چهار صحن و دو در ورودی اصلی دارد. در گوشه و کنار این بنای مقدس و تاریخی رد پایی از بسیاری از بزرگان و رجال سیاسی در طول تاریخ به چشم می خورد. موزه سنگ و سفال در یکی از شبستان های مسجد از دیگر دیدنی های جذاب این بنای تاریخی است، پس حتما سری به آن بزنید.
حمام بلور:
حمام بلور در بافت قدیمی شهر قرار دارد و تاریخ ساختش را مربوط به دوران صفویه و قاجار میدانند، اما درباره اینکه سازنده این بنا چه کسی بوده اطلاع دقیقی در دست نیست. نقاشیهای دیواری حمام مربوط به دوران صفوی و قاجار است. از این حمام تا اواخر دهه ۷۰ خورشیدی استفاده میشد اما بعد از این دهه تغییر کاربری داد و به موزه سنگ قزوین تبدیل شد. در موزه سنگ بیش از ۴۵۰۰ قطعه سنگ و حدود ۸۰۰ فسیل از دورانهای مختلف زمینشناسی نگهداری میشود.
حسینیه امینیها:
حسینیه امینیها در واقع یک خانه بزرگ تاریخی است که برای انجام مراسم مذهبی بویژه سوگواری محرم مورد استفاده قرار میگیرد و به همین علت به حسینیه معروف شده است. این خانه با چند دست حیاط در دوره قاجار ساخته شده و متعلق به یکی از تجار بزرگ قزوین به نام «حاج محمدرضا امینی» بوده است. زیباترین بخش خانه امینیها سه تالار بزرگ و مجلل آن است که با ارسیهای 9 دهنه و گره چینی شده از هم جدا میشوند. در حسینیه امینیها به طور معمول بسته است اما سریدار آن همیشه در را به روی گردشگران میگشاید. این حسینیه در خیابان مولوی قرار دارد.
آبانبارهای قزوین:
قزوین دارای آب انبارهای بزرگی است که برخیشان مانند آب انبار سردار بزرگ در خیابان راهآهن، جزو بزرگترین آب انبارهای ایران قرار میگیرند. در ضمن باید از آبانبار حاج کاظم در انتهای خیابان تبریز نام برد که شهرتش را مدیون سردر کاشیکاری، طاق رسمیبندی و کتیبه سنگی و دو بادگیر خود است. آب انبار مسجد جامع قزوین نیز در نوع خود بسیار دیدنی است. آب انبارهای قزوین در روزهای پنجشنبه و جمعه و نیز تعطیلات رسمی از 9 تا 18 قابل بازدید هستند.
سردر عالیقاپو و خیابان سپه:
قزوین در دوره شاه تهماسب صفوی، دارای کاخی به نام عالی قاپو بود که اکنون تنها سردر شکوهمند آن باقی مانده است. این سردر رو به خیابان سپه (شهدا) چهره میگشاید که خود نخستین خیابان ایران به شمار میرود و حدود 500 سال قدمت دارد. این خیابان منبع الهام در ساخت خیابان چهارباغ عباسی در اصفهان بوده است.
بازار قزوین و سرای سعدالسلطنه:
بازار قزوین بازاری بزرگ با فضاهای متعدد و معماری بسیار شکوهمند است؛ به گونهای که زیبایی راستهها و سراهای آن، عموم گردشگران را مبهوت میسازد. کالبد کنونی این بازار مربوط به دوره صفویه و پس از آن است و بیشتر بناهای فعلی در دوره قاجار ساخته شدهاند. این بخشها عبارتند از:
سرای سعدالسلطنه، سرای وزیر، سرای حاج رضا، سرای رضوی (سرای شاه)، تیمچههای روباز و سر پوشیده و راسته قیصریه.
جالبترین بخش بازار کاروانسرای سعدالسلطنه است که لقب بزرگترین مجموعه کاروانسرای درون شهری ایران را یدک میکشد و از آثار دوره ناصرالدین شاه قاجار است. این سرا و بازار مجاور آن، یعنی بازار وزیری، در سالیان اخیر به شایستگی مرمت شدهاند و انتظار میرود که در آیندهای نزدیک، به قلب گردشگری قزوین تبدیل شوند. مجموعه بازار قزوین در خیابان امام خمینی قرار دارد.
موزه شهر:
موزه شهر در میدان آزادی (سبزه میدان) و در شرق باغ و عمارت چهلستون قرار دارد. در این موزه که به معرفی تاریخ قزوین اختصاص پیدا کرده، آثاری از دوران پیش از تاریخ، دوران تاریخی و دوران اسلامی به نمایش درآمده است. بسیاری از این آثار از حفاریهای دشت قزوین به دست آمدهاند. موزه شهر نیز بجز روزهای سوگواری رسمی، همه روزه از ساعت 9 تا 18 به روی گردشگران گشوده است.