شناخت کلیسای کانتور قزوین
قزوین یکی از شهرهای تاریخی و کهن ایران است که از دوران صفویان در عصر شاه طهماسب به پایتختی ایران برگزیده شد و از همان دوران عمارتها و کوشکهایی بسیاری در این بنا ساخته شد. اگرچه در زمان شاهان بعدی صفوی پایتخت ایران از قزوین به اصفهان منتقل شد، اما قزوین همچنان یکی از مراکز مهم سیاسی ایران بود و از اواخر دوران قاجار بسیاری از سربازان روس در این شهر مستقر شدند. کلیسای کانتور قزوین بازماندهای از همین دوران حضور روس ها در قزوین است که با تکیه بر معماری ارتدوکس ساخته شده است. در همراهی با تور قزوین میتوانید از این کلیسای زیبا و دیگر جاذبههای قزوین بازدید کرده و عکسهایی زیبا از این کلیسای تاریخی بگیرید. در ادامه نیز ما این کلیسا و معماری مذهبی و زیبایش را بیشتر به شما معرفی خواهیم کرد.
نگاهی به کلیسای کانتور قزوین
کلیسای کانتور قزوین، کلیسایی کوچک با سبک معماری مسیحیان ارتدوکس است که برای مراسم مذهبی و عبادات کارکنان روس ساکن در ایران بنا شد و امروزه نیز یکی از جاذبههای زیبای شهر قزوین با معماری بینظیر است. این کلیسا که از دوران حضور روسها در ایران به جا مانده، کوچکترین کلیسا در سراسر ایران است و علاوه بر کلیسای کانتور با نام برج ناقوس هم شناخته میشود و گاه به آن کلیسای روسی هم میگویند.
کلیسای کانتور در محله پنبه ریسه شهر قزوین واقع شده که از اواخر قاجار محل زندگی سربازان و فرماندهان روس بوده است. زمانی که این فرماندهان و متخصصان در حال ساخت و ساز پروژه عمرانی راه شوسه قزوین بودند، دفاتر اداری و مراکز مورد نیاز خود را در این منطقه بنا کردند. از جمله مهم ترین عمارتهایی که روسها طی این دوران ساختند، باید به کنسولگری روسیه، سالن تئاتر و سالن باله اشاره کرد. کلیسای کانتور هم در همین دوران برای برگزاری مراسم مذهبی و عبادات در مدت زمان کوتاهی و بدون تزئینات ویژه ساخته شد.
معماری کلیسای کانتور قزوین
پلان کلیسای کانتور قزوین همچون دیگر کلیساهای جهان طرحی چلیپایی داشته و به صورت یک بنای چند ضلعی ساخته شده است. این کلیسا آجرهایی قرمز رنگ و لعابدار در دیوارهای اصلی و شیروانی گنبد داشته و همین مورد موجب تمایز این بنا از دیگر ساختمانهای شهر قزوین شده به نحوی که شما در بدو ورود به کوچه و محله کلیسا را به راحتی پیدا خواهید کرد.
روایتهای تاریخی اذعان دارد که این کلیسا با سرعت بالایی ساخته شده و به همین دلیل تزئینات آنچنانی مشابه دیگر کلیساهای جهان ندارد. البته در محوطه اصلی کلیسا نیز آرامگاه خلبان و مهندس روسی به چشم میخورد که هر دو در ایران از دنیا رفته و در محوطه کلیسا دفن شدند.
گردشگران باید از قسمت جنوبی وارد حیاط اصلی کلیسا شوند و در غرب محوطه ورودی داخلی کلیسا را پیدا خواهند کرد که به فضایی با سقف شیبدار میرسد. درب ورودی این فضای مقدس هم قوسی هلالی داشته و بر خلاف دیگر دیوارهای مجموعه با آجر قرمز بنا نشده است.
در بدو ورود به محوطه کلیسا، فضایی کوچک با ستون های چوبی را در مساحت نیم متر خواهید دید که در دو طرف حجاری و گچ بری صلیبی در تاج گل دارد. جالب است بدانید که این صلیب با دیگر صلیبهای کلیساهای مختلف دنیا متفاوت است و به نوعی این صلیب نماد مسیحیان ارتدکس است و علت این طراحی متفاوت، باور قلبی ارتدوکسها است که اعتقاد دارند رومیها در زمان مصلوب کردن حضرت مسیح، پاهای ایشان را نیز به صورت اریب بر روی صلیب میخ کردند. این باور قلبی موجب شده تا ارتدوکسها صلیبی بدین شکل را طراحی کنند.
ساختمان کلیسای کانتور در قزوین با آجر و ملاط ساخته شده و چیدمان هنرمنانه آجرهای قرمز رنگش منجر به طراحی و بنای ساختمانی شده که در نوع خود در قزوین و نواحی اطرافش بینظیر است.
فضای داخلی کلیسا، محراب و نمازخانه
کلیسای کانتور هال کوچکی دارد که برج ناقوس روی آن بنا شده است. این هال پنجرههایی نعل اسبی و زیبا داشته و در قسمت بالا به دو اتاق میرسد و جالب است بدانید که کانتور در زبان روسی مقر و مرکز معنا میدهد و شاید به این دو اتاق هم اشاره دارد.
در بالای ورودی، ناقوسخانهای سه طبقه واقع شده که به یک گنبد کوچک منتهی می گردد. جهت حفاظت از درب چوبی ورودی و نقوش دیوارهای مجاور آن اقدام به ساخت یک سقف شیروانی با حایل ستون های چوبی در جلوی ورودی کلیسا شده است .
در قسمت شمالی کلیسا دو اتاق است که یکی برای غسل تعمید کودکان است و دیگری به کشیش تعلق داشته تا وی و همراهانش پیش از شروع مراسم به راحتی بتوانند، لباسهای مخصوص مراسم را پوشیده و بعد به محراب بروند. جالب است بدانید که محراب این کلیسا به صورت نیم دایره و رو به شرق بنا شده که بر فراز آن گنبدی قرار دارد. این طراحی رو به شرق نیز برای اهمییت و اعتباری است که ارتدوکسها برای برآمدن آفتاب از شرق قائل هستند. در ضمن نمازخانه مجموعه نیز گنبد کوچک و نور گیرهایی در سقف دارد که گچبریهای ساده دارد.
مصالح مورد استفاده در ساخت این بنا آجر و ملاط است. آجرها به صورت کاملا هنرمندانه روی هم قرار داده شده است. کلیسای کانتور دارای یک در ورودی نیز هست که بر روی دیوارهای دو سمت آن صلیبهای روسی نقش بسته است.
برج ناقوس کلیسای کانتور قزوین
همانطور که پیشتر هم گفتیم، کلیسای کانتور به عنوان کلیسای برج ناقوس هم شناخته میشود. برج ناقوس این کلیسا از طرحی ویژه و دیدنی برخوردار است و در بدو ورود اولین چیزی است که توجه هر بیننده را به خود جلب خواهد کرد. برج ناقوس در ۳ طبقه با ارتفاع ۱۱ متر، در قسمت غربی کلیسا ساخته شده و گنبدی آبی دارد. بالای پنجرههای برج، با آجرکاریهای برجسته به شکل عدد هشت فارسی تزئین شده و در قسمت های شمالی و جنوبی برج نیز دو نیم ستون متصل به دیوار و دو ستون استوانه ای قرار دارد. جالب است بدانید که این ستونهای استوانهای، در دو سوی طبقه اول برج ناقوس قرار گرفته اند.
کلیسای کانتور به مانند سایر کلیساها دارای طرحی چلیپایی است و محراب آن رو به خاور است. ساختمان بنا یک پلان چهارضلی است و دارای دو گنبد که گنبد بزرگتر مربوط به مرکز نمازخانه، و گنبد کوچکتر در بالای محراب قرار دارد.
کلیسای کانتور یا برج ناقوس در جنگ جهانی دوم در زمان اشغال ایران توسط روسها در شهرستان قزوین ساخته شد. این کلیسا به لحاظ ابعاد یکی از کوچک ترین کلیسا های جهان محسوب میشود.
دو گوشهی طبقه اول برج ناقوس همچون نمازخانه دارای ستون نماهای بزرگ است ولی در طبقهی دوم برج، چهار ستون در چهار گوشهی آن با فاصلهای از دیوارها قرار داده شدهاست. به غیر از نورگیرهای نمازخانه، برج ناقوس نیز دارای نورگیرهایی می باشد. حیاط کلیسا دارای آجرفرش است که در محوطه آن، سنگ قبرهایی به چشم می خورد که یکی آز آنها متعلق به یک خلبان روسی است.