دریاچه صورتی چابهار، تالاب لیپار

از جاذبه های شگرف چابهار میتوان به تالاب لیپار اشاره نمود. تنگه ای که در دره ای مشرف به کوه قرار دارد. آب دریای عمان در این تالاب به صورت ایستا شده است و مکانی مناسب برای زندگی گیاهان و جانوران به وجود آورده است.

تالاب در مسیر جاده ی ساحلی چابهار به گواتر در ساحل دریای عمان قرار دارد. برای مشاهده ی پدیده ای نادر با نام جذر و مد قرمز به چابهار سفر کنید. بهترین مکان برای بازدید از این پدیده ی نادر تالاب لیپار یا همان دریاچه صورتی است. نام گذاری این دریاچه به نام دریاچه صورتی از آن جهت است که به علت وجود پلانکتون های گیاهی زیاد در این منطقه و غنی بودن آب منطقه از مواد آلی و معدنی که از طریق رودخانه ها خورهای متصل به خلیج به این حوزه هدایت می‌شوند، باعث افزایش زیاد تولید بیولوژیكی در بعضی از فصول سال خواهد شد؛ به طوری كه این عوامل به همراه جریانات دریایی حاصل از طوفان‌های مونسون كه از ویژگی‌های منحصربه فرد حوزه اقیانوسی دریای عمان است، موجب افزایش بیش از حد تعداد پلانكتون‌های گیاهی در ماه‌های بعد از فصل مونسون (از اواسط خرداد تا اواسط شهریور ) می‌شود؛ این تعداد در آذرماه به حداكثر میزان خود می‌رسد. کشند سرخ یک نام عمومی است و به تغییر رنگ آب حاصل از شکوفایی و تجمع میکروارگانیسم اطلاق می شود. عبارت کشند در واقع همان جزر و مد و بالا و پایین رفتن سطح آب در دریاها است که در نتیجه جاذبه ماه و خورشید بر سطح کره زمین بوجود آمده و در فواصل زمانی مشخص روی می دهد. پلانکتون ها فاقد قدرت شنای آزاد بوده و با جریانات دریایی از جمله جزر و مد در دریا جابجا می شوند و علت قرارگیری عبارت کشند در ابتدای نام این پدیده موید انتقال جمعیت پلانکونی ایجاد کننده شکوفایی جلبکی توسط جزر و مد است.

از آنجاییکه عامل بوجود آورنده این پدیده یعنی فیتوپلانکتونها دارای رنگدانه هایی با رنگ های مختلف از جمله سبز، آبی، زرد، قهوه ای و قرمز هستند لذا این پدیده به رنگهای متنوعی دیده می شود اما از آنجایی که رنگ قرمز یا سرخ متداول تر است این پدیده را با صفت سرخ می شناسند. کنار این تالاب دشتار قرار دارد که اهالی منطقه به آن عروس نیز می‌گویند. دشتار در زبان بلوچی به دختران جوانی گفته می‌شود که هنوز ازدواج نکرده‌اند.

«نمایی از دریاچه لیپار»

«نمایی از دریاچه لیپار»

«نمایی از دریاچه لیپار»

«نمایی از دریاچه لیپار»

دلیل این نامگذاری، زیبایی منطقه و درختان سرسبز آن است. شاید فکر کردید که ساحل لی پار طبیعی‌ست ولی این تالاب بنا به پیشنهاد آقای دادکریم شیخ زاده که خود بومی محل و از روستای دمبدف است و با کمک اهالی و بودجه شخصی و حمایت وزارت نیرو با در اختیار گذاشتن دستگاههای کشاورزی توانست در سال 1362 خورشیدی برابر با 1981 این تالاب را احداث کند. این تالاب در اوایل احداث و بارندگی خوبی که در محل آن داشت توانست مدت مدیدی منطقه را سبز و پرندگان مهاجر و غیربومی را به این تالاب بکشاند و بعلت اینکه منطقه چندین سال است خشک و بارندگی کافی نداشته این تالاب هر ساله بشکل خاصی در می اید. ولی اصالت اولیه که همان جمع آوری آبهای سطحی که در زمان بارندگی جاری میشود را داراست. و نیز بی توجه ای مقامات و مسئولین دولتی و اهمیت ندادن به این تالاب در جوار آن به ساخت و ساز پرداخته اند. و هر زمان این تالاب بر اثر بارندگی شکلی خاص بخود می گیرد. که این تالاب باعث میشود نیروگاه گازی که سال 1388 احداث کرده اند در محل آبگیر تالاب قرار گیرد که فوراً مسئولین برای اینکه بفکر تالاب باشند می روند آب تالاب را بوسیله بریدن تاج (هم اکنون 2 عدد لوله 50 اینچی گذاشته اند) باز کنند و آب آن را ظرف مدت کمتر از یک ماه به دریا بریزند. که اینگونه کار نتیجه ای جز از بین بردن محیطی سبز و فرار پرندگان و جانوارانی که حق زندگی در این محل را دارند. از بین میبرد.

«نمایی از دریاچه لیپار»

تاكنون ۹۳ گونه پلانكتون گیاهی، ۳۱ گروه پلانكتون جانوری، ۶۴ گونه از انواع نرم‌تنان، ۸۵ گونه انواع ماهی، ۲۴ گونه از سخت پوستان، ۱۴ گونه مایوبنتوز و ۴۶ گونه مختلف از جلبک‌ها در آن شناسایی شده‌اند.

علت این رنگ قرمز گونه‌ای از تاژک‌داران به‌ اسم نوکتیلوکا میلیاروس است که در این ماه‌ها تعدادش خیلی زیاد می‌شود. تاژک‌داران موجودات ریزی هستند که با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شوند.

آب تالاب حسابی شور است، آنقدر شور که محلی‌ها نمک‌ها را جمع می‌کنند و می‌فروشند. ساحل لیپار، باتلاقی‌ست و ماشین در آن گیر می‌کند، پس با ماشین نروید بهتر است.

در کنار این تالاب محلی‌هایی را می‌بینید که چادر زده‌اند و صدف و نمک دریایی می‌فروشند.

تنوع گیاهی و جانوری در این منطقه بالاست. یکی از گیاهانی که در این منطقه زیاد می‌بینید، پنبه وحشی است. محلی‌ها خوب بلدند از هر گیاهی چه استفاده‌ای بکنند. این پنبه‌ها هم در نهایت تبدیل به تشک و بالش می‌شوند. گیاهان دیگری هم در اینجا هست مثل درخت چِش که گونه‌ای از اقاقیاست و در ساحل جنوب می‌روید.

اما قشنگ‌تر از همه، درختچه‌های گزنه و بلوط است که کنار ساحل روییده‌اند. آب‌های صورتی به ساحل ماسه‌ای می‌رسد و زردی ماسه‌ها در سبزی درخت‌ها گره می‌خورد. بعد آن بالا آسمان است که همچنان آبی‌ست.

از وقتی تالاب صورتی شکل گرفته، جانوران زیادی هم در آن حوالی زندگی می‌کنند. فلامینگو، حواصیل سفید و خاکستری، باقرقره، تیهو، عقاب دشتی، کشیم یا مرغابی شانه به‌سر، دلیچه که پرنده‌ای شکاری است، طاووسک، مرغ جیرفتی، خوتکا که از اردکیان مهاجر به‌شمار می‌رود، در این منطقه زیاد دیده می‌شوند.

چابهار، شهر همیشه بهار است، ولی باتوجه به گرمای جنوب، بهترین زمان سفر به چابهار تعطیلات طولانی در نوروز و البته پاییز و زمستان است.